شستشوی دستی فرش از اهمیت بالایی برخوردار است و رعایت اصول و قواعد شستشوی دستی سبب خواهد شد تا به بافت فرش آسیبی وارد نشود و خصوصیات ساختمانی خود را حفظ کند. برای شستشوی فرش در منزل باید فضای مناسب وجود داشته باشد تا بتوان به‌راحتی فرش شسته شود. اگر ابعاد فرش بیشتر از ۶ متر است، به علت فرهنگ آپارتمان‌نشینی بهتر است آن را به یک قالیشویی خوب بسپارید.
بهتر است قبل از شستشوی دستی فرش گردوغبار آن را از بین ببرید. بدین منظور شما می‌توانید با تکاندن فرش گردوغبار آن را خارج کرده و با جاروی دستی آن را تمیز کنید. همچنین برای شستشوی فرش باید مطمئن شوید فرش رنگ نمی‌دهد. چه فرش شما دستبافت باشد و چه ماشینی رنگ دادن آسیب جدی به آن می‌زند. برای اینکه بدانید این اتفاق می‌افتد یا خیر، یک پارچه یا دستمال سفید مرطوب را روی سطح فرش بکشید. اگر پارچه مرطوب رنگ گرفت، بهتر است فرش را به شرکت‌های قالیشویی بسپارید. بهتر است که فرش‌ها را سالی یک‌بار و حتی تا هر ۱۸ ماه یک‌بار شستشو دهید.
مراحل شستشوی دستی فرش
- استفاده از زمین سخت، سیمانی، موزاییک یا زمین شیب‌دار بهتر است.
- از آب گرم در شستشوی فرش دستباف یا ماشینی استفاده نکنید. جریان آب باید درجه حرارت معمولی داشته باشد.
- در شستشوی دستی فرش نباید مواد قلیایی بکار برد.
- برای شستشوی دستی فرش استفاده از شوینده‌های خنثی توصیه می‌شود. پودر دستی باید قبل از استفاده در آب حل شود و برای فرش‌هایی که چربی روی آن ریخته شده است، شامپوی فرش، مایع ظرف‌شویی یا پودر صابون حل‌شده استفاده شود.
- فرش دستباف را از قبل خیس نکنید، به خصوص فرش‌هایی که رنگ پس می‌دهند. در این صورت قسمت‌های روشن فرش نیز رنگی می‌شود.
- فرش شسته شده را کاملاً آبگیری کرده با پارو و سپس با دستمال نخی یا حوله‌ای آب پرز آن را کاملاً بگیرید و یک ساعت به همان حالت روی زمین بگذارید تا قسمت‌هایی که رنگ پس می‌دهد با قسمت‌های دیگر فرش تداخل پیدا نکند.
وقتی فرش یک ساعت روی زمین به صورت پهن‌شده ماند، مابقی رطوبت خود را از دست می‌دهد و آماده پهن کردن می‌شود.
8. فرش نیمه مرطوب از پشت، در سایه (نور غیرمستقیم خورشید) در معرض هوا آویخته شود.
9. برای فرش‌های ماشینی و دستبافت هم که رنگ پس نمی‌دهند، روش شستشو به همین صورت است. اگر هنگام پهن کردن فرش دوباره روی آن آب بگیرید، ریشه‌های آن حتما زرد خواهد شد.
10. پس از خشک شدن فرش آن را با جاروی چوبی یا برس سر به سمت خواب فرش جارو یا برس بزنید تا تمام طرح‌های فرش سر جای خود قرار بگیرد و فرش شما زیبا و شکیل‌تر و تمیز دیده شود.
(جاروبرقی چون به صورت رفت و برگشت روی فرش کشیده می‌شود خواب فرش را به هم زده و از زیبایی آن می‌کاهد)
استفاده از شامپو فرش برای شستشوی دستی فرش
قبل از استفاده از شامپو فرش باید روی فرش را جارو کنید. یک لیتر آب و دو فنجان شامپو فرش را باهم مخلوط کرده و هم بزنید تا کف کند. کف شامپو فرش را با یک تور یا اسفنج روی فرش بمالید و سپس به آرامی توری یا اسفنج را بر روی فرش خود حرکت دهید. کف شامپو فرش کثیفیهای روی پرزهای فرش را در خود حل کرده و ظرف نیم ساعت در مجاورت اکسیژن هوا ناپدید می‌شود که در این مدت نباید روی فرش راه بروید.
ذکر این نکته لازم است که برای مالیدن کف، شامپو را از قسمت بالای فرش شروع کنید تا روی قسمت‌هایی که کف شامپو را مالیده‌اید، راه نروید. پس از نیم ساعت یک دستمال زبر و یا تور پرده را روی فرش بمالید (این عمل را در جهت خواب فرش انجام دهید)، سپس با یک جاروی زبر یا جاروی چوبی آن را به سمت خواب فرش جارو بزنید. حالا با یک برس قدیمی فرش خود را شانه کنید. این کار باعث می‌شود پرزها سر جای خود قرار بگیرند و فرش شما نرم و زیبا به نظر برسد.
اشتباهات رایج در شستشوی دستی فرش
زمانی که تصمیم به شستشوی دستی فرش و شست‌وشوی فرش در منزل می‌گیریم ممکن است ترفندهایی را به کار ببریم که همان ترفندها منجر به خراب شدن و فرسودگی فرش شما گردد. با این حال اگر دست به شستشوی فرش در خانه می‌زنید سعی کنید از این سه کار اجتناب کنید:
• استفاده بیش از حد از آب بر روی فرش در زمان شستشو
خیس کردن بیش از حد فرش، تمامی بافت‌های فرش را تحت تأثیر قرار داده و خیس خواهد کرد. به خاطر داشته باشید که خیس شدن بیش از حد فرش می‌تواند باعث به هم ریختن بافت رنگ‌های فرش شود. بعضی از فرش‌ها هم بعد از آب خوردن و خیس شدن بیش از حد، کوچک شده و به قول معروف آب می‌روند! پس هیچ‌گاه فراموش نکنید که خیس شدن بیش از حد فرش و بافت‌های آن می‌تواند موجب ایجاد چه آسیب‌هایی شود.
• استفاده بیش از حد از شامپو در شستشوی فرش
این کار باعث به هم خوردن بافت رنگی و ضعیف شدن بافت فرش می‌شود. سعی کنید برای انجام این کار به سراغ یک فرد آگاه و متخصص بروید و از او کمک بگیرید و به قول قدیمی‌ها کار را به کاردان بسپارید!
• محافظت از فرش خیس در مقابل مبلمان و سایر وسایل
صدمه نهایی‌ای که می‌تواند بر بدنه فرش وارد شود، لکه‌ها و نشانه‌های ناشی از مبلمان و سایر وسایل خواهد بود. امکان دارد مبلمان و وسایل بر روی فرش خیس قرار گرفته و بر روی آن رنگ دهند. رنگی که ممکن است حالا حالاها فرشتان را رها نکند. حتی ممکن است پایه فلزی مبلمان شما بر روی فرش قرار بگیرد و از رطوبت ناشی از فرش دچار زنگ‌زدگی شود!
مزیت های سپردن شستشوی فرش به متخصصین
- این شرکت‌ها در زمینه جا به جایی و حرکت دادن فرش‌های بزرگ و سنگین، هیچ مشکل و محدودیتی ندارند.
- آن‌ها به خوبی می‌دانند که با رعایت چه اصول و شرایطی، فرش شما را به بهترین حالت ممکن شستشو دهند.
خلاصه مطلب
آلوده شدن و کثیفی فرش در منزل امری اجتناب‌ناپذیر هست. کثیفی فرش سبب کاهش جلوه و زیبایی آن می‌شود. بنابراین شستشو و نظافت فرش امری ضروری است و اصول و قواعد خاص خود را دارد. ما در گروه قالیشویی آستان بر آن شدیم تا در این مقاله روش اصولی شستشوی فرش را آموزش دهیم. امیدواریم گروه ما توانسته باشد اطلاعات شما را در مورد شستشوی فرش ارتقا داده باشد.
